Samokontrola, USG piersi, mammografia
Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet na całym świecie.
W Europie w 2012 roku odnotowano 490 000 nowych zachorowań i ponad 140 000 zgonów wywołanych tym nowotworem. Statystycznie w ciągu całego życia 1/8 kobiet zachoruje na raka piersi.
20% zachorowań dotyczy kobiet przed 50. rokiem życia. Najwyższe ryzyko zachorowania dotyczy grupy wiekowej 50-64 lata.
Nie ma badania o 100% skuteczności wykrywania wczesnych postaci raka piersi. Ciągle wiele raków wykrywają same kobiety stąd rola samobadania jest ciągle bardzo istotna.
Technika badania nie jest trudna, ale najlepiej swoich piersi „uczyć się” po kontrolnym palpacyjnym badaniu przez lekarza, optymalnie w połączeniu z USG, i po potwierdzeniu, że piersi są wolne od nieprawidłowości ten stan zapamiętać jako swoją normę.
Zapamiętaj:
- najlepszy czas na badanie to 5-10 dzień cyklu,
- badanie rozpoczynaj zawsze od dokładnego obejrzenia piersi (w bobrym oświetleniu przed lustrem),
- wykonaj ucisk przybrodawkowy, skontroluj obecność wycieku z brodawki,
- zależnie od wielkości piersi badanie palpacyjne możesz wykonać tylko na stojąco (małe piersi) oraz dodatkowo w pozycji leżącej (duże piersi),
- na koniec zawsze skontroluj obie pachy (doły pachowe).
Uwaga:
- każde nowe, nieznikające po najbliższej miesiączce (jeśli regularnie i prawidłowo miesiączkujesz) zgrubienie piersi wymaga konsultacji lekarskiej!
USG piersi jest nieinwazyjnym, bezpiecznym badaniem, które jest wykonywane jako diagnostyka podstawowa lub uzupełniająca po mammografii przesiewowej lub diagnostycznej.
Jako metoda podstawowa jest zalecane:
- u młodych kobiet z gestą gruczołową budową piersi,
- u kobiet w ciąży (jako profilaktyczne od 35 roku życia) i w trakcie laktacji,
- w przypadkach powiększonych węzłów chłonnych pachowych,
- w diagnostyce różnicowej zmian torbielowatych i litych.
Należy jednak pamiętać, że podstawowym badaniem obrazowym we wczesnym wykrywaniu raka piersi jest mammografia.
Czułość badania zależy od typu budowy. Dla piersi o budowie tłuszczowej jest duża, natomiast dla piersi o budowie gęstej, gruczołowo-włóknistej jest istotnie mniejsza.
Wielkość piersi nie jest kryterium wykluczającym z możliwości wykonania mammografii. Paradoksalnie problemy techniczne dotyczą bardzo dużych piersi, a nie piersi małych. Także implanty piersi oraz inne zabiegi estetyczne nie stanowią przeciwwskazania do diagnostyki mammograficznej.
Zgodnie z aktualną standaryzacją badanie ultrasonograficzne gruczołów piersiowych wykonujemy przy użyciu najnowocześniejszych aparatów wyposażonych w specjalistyczne sondy. Stosujemy opisy w systemie BI-RADS USG (spójne z opisami mammograficznymi) umożliwiające międzynarodowe porównywanie wyników badań. Wskazaniem do badania są m.in. badalne palpacyjnie zmiany w gruczołach piersiowych lub diagnostyka uzupełniająca zmian uwidocznionych w mammografii. Badanie wykonujemy najczęściej między 5. a 10. dniem cyklu. Prosimy o przedstawienie lekarzowi opisów dotychczas przeprowadzonych badań obrazowych piersi (rezonansu magnetycznego, mammografii i usg).
Ultrasonografię piersi można wykonywać u pacjentek w każdym wieku, jest ona nieszkodliwa i bezbolesna.
